دلیل کمبود سیمان؛ نه سلطان، نه بورس فقط قطعی برق - مجله خبری

به گزارش مجله خبری، امروز بیشتر از یک هفته ای می گذرد که خبر کمبود سیمان در کشور را هر روز روی خروجی خبرگزاری ها می گردد دید. خبر ها از البرز، مشهد، کهگیلویه و بویراحمد و اردبیل می آید که سیمان در بازار نیست، سهمیه بندی شده و قیمت آن بسیار بالا رفته است.

به گزارش شرق؛ دلیل این اتفاق را قطعی برق کارخانه ها و کاهش فراوری اسم نموده اند. اگر تا به امروز مسئله کمبود برق و قطعی آن بروز و نمودش در زندگی شخصی، مسائل حیاتی نظیر برق بیمارستان ها و بعضی موارد دیگر بود، حالا یکی از حساس ترین بخش های مالی کشور را هدف گرفته است: بخش عمرانی. کمبود برق، گریبان گیر سیمان شد و کمبود سیمان گریبان خیلی ها را گرفته؛ از کندشدن کار ساخت آزادراه ها تا تعطیلی فعالیت های عمرانی، توقف ساخت پروژه مسکن ملی و در نهایت بی کاری کارگران ساختمانی.

اکنون حرف ها و تحلیل های فراوانی می توانید در این باره بخوانید؛ از احتکار و قاچاق تا بورس و سلطان. حرف هایی که از بس در اقتصاد ایران درباه هر موضوعی به میان می آید که خواننده را گیج می نماید و باور هر کدام را آسان.

آنچه گذشت

دیروز یکشنبه دبیر انجمن انبوه سازان تهران به تجارت فردا گفته بود تعطیلی گسترده پروژه های عمرانی به دلیل کمبود سیمان است: تعطیلی کارخانه های سیمان به ضرر پیمانکاران تمام شده است و سیمان در تهران و بسیاری از شهر های عظیم پیدا نمی گردد. بعلاوه پیمانکاران پروژه مسکن ملی در تأمین سیمان مشکل اساسی دارند؛ به همین خاطر فعالیت خود را تعطیل کردند.

رامین گوران اوریمی بعلاوه درباره قیمت می گوید: قیمت سیمان در بیشتر منطقه ها به کیسه ای صد هزار تومان رسیده است و دلالان فقط در شرایطی سیمان 65 هزار تومانی را به دست سازندگان می رسانند که پروژه های عظیمی در دست شان باشد. در غیر این صورت هر پاکت سیمان را با قیمت صد هزار تومان به مصرف نمایندگان می فروشند.

این در حالی است که روز 27 تیر دولت با ارائه طرحی قول داده بود خیال همه را از کمبود سیمان راحت کند. خبرگزاری ها نوشتند: در توافق وزارتخانه های صمت و نیرو، کارخانه های فراوری سیمان از ساعت 24 تا 8 با صد درصد توان و در طول روز با 30 درصد توان به فعالیت خواهند پرداخت و با این فرایند در چند روز آینده مشکل کمبود سیمان به صورت کامل حل خواهد شد. اتفاقی که ظاهرا نیفتاد و کمبود سیمان به طور کامل رفع نشد.

ساخت آزادراه تهران-شمال با مشکل جدی روبرو شده است

دبیر انجمن شرکت های سرمایه گذار در آزادراه ها، خدایار خاشع، درباره توقف بعضی پروژه های عمرانی به دلیل کمبود سیمان گفت: تعدادی از پروژه های آزادراهی در یک ماه اخیر به شدت با مشکل سیمان روبرو شده است. در حال حاضر در قطعه 2 آزادراه تهران-شمال بیش از یک هفته است که با 20 درصد ظرفیت در حال پیشروی است.

به گفته یکی از پیمانکاران این آزادراه، در 10 روز گذشته فقط به دلیل کمبود سیمان، حجم فعالیت ساخت وساز به 20 درصد ظرفیت رسیده است و این مسئله ای است که به گفته او باعث می گردد: پروژه های آزادراهی طولانی گردد، سرمایه گذار منصرف می گردد و پروژه هم توجیه مالی خود را از دست می دهد.

اما بعضی ورود سیمان به بورس را حداقل اگر نه در کمبود آن، در افزایش قیمت آن مؤثر می دانند؛ مسئله ای که به آن خواهیم پرداخت.

مثلا رئیس اتحادیه مصالح ساختمانی مشهد می گوید: در حال حاضر سیمان نه فراوری و نه توزیع می گردد. قطعی برق عامل این عدم فراوری بیان شده است. همان مقداری که فراوری می گردد، هم وارد بازار بورس می گردد و این امر خود باعث افزایش صد درصدی قیمت سیمان شده است. به اعتقاد این فعال بازار مصالح ساختمانی: در سه ماه ابتدای امسال حدودا 40 درصد افزایش در قیمت سیمان به وجود آمد؛ اما در آن موقع سیمان در بازار موجود بود. در حال حاضر سیمان به طور کلی توزیع نمی گردد و کارخانه سیمان را توزیع نمی نماید. اگر سیمان از سمت کارخانه عرضه گردد، ما مسئله ای نداریم و آن را به فروش می رسانیم.

اما کارگران ساختمانی که عمدتا روزمزد هم هستند، دچار شرایطی ناخوشایند شده اند. خوابیدن فعالیت های عمرانی عایدی روزانه این قشر از کارگران را عملا قطع می نماید. در همین زمینه هادی ساداتی، نایب رئیس کانون انجمن های صنفی کارگران ساختمانی، درباره افزایش قیمت سیمان گفت: در حال حاضر قیمت هر پاکت سیمان در کشور به 80 هزار تومان رسیده و این مسئله باعث بی کاری کارگران شده است و البته تقصیر را گردن دولت بی مسئولیت قبلی انداخت و سوار قطار دولت بعدی شد.

جمارانی: بحث سلطان هست؛ اما قطعی برق اصل مسئله است

اما بحث سلطان هم مثل تمام کالا های دیگر در میان است. یعنی ظاهرا سلطان سیمان هم به مجموعه سلاطین اقتصاد کشور اضافه شده است. با رئیس انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان، آقای جمارانی که برای اولین بار در یک برنامه تلویزیونی این مسئله را مطرح نموده است، تماس می گیریم.

ابتدا از مصاحبه خودداری می نماید و می گوید همه حرف ها را زده است. خواهش می کنیم یک بار دیگر هم برای ما شرح بدهند. درباره مشکل قطعی برق می پرسیم و اینکه این قدر حرف وحدیث این چند وقت مطرح شد که ما حتی درباره همین دلیل هم دچار تردید شده ایم.

جمارانی می گوید: ببینید سیمانی که در سیلو می توان نگهداری کرد، به میزان عرضه یک هفته است؛ یعنی کالایی نیست که بگردد دپو کرد. حدبیشتر ظرفیت هم یک میلیون تُن است. ما از زمان قطع برق سه بار عرضه داشتیم و بعد مسائل شروع شد. این دیگر کاملا واضح است. پس بحث احتکار که بعضی مطرح می نمایند، هم منتفی است؛ چون سیمان اصلا چنین قابلیتی ندارد.

درباره مسئله سلطان می پرسیم. می گوید این را به شوخی در تلویزیون به مجری که درباره سلطان سیمان سؤال نموده بود، گفته و می گوید: منظور شما از سلطان چیست؟ من به شما می گویم تا حالا 60 تا 70 درصد محصول سیمان کشور را 30 نفر می خریدند. سلطان همین است؟ اگر هست پس من از سازمان های نظارتی می خواهم بیایند و درباره موضوع تحقیق نمایند.

از هنگامی که سیمان وارد بورس شد که دیگر چنین کاری ممکن نیست. نه، چون: در بورس کف خرید داریم که 10 تن است؛ یعنی کوچک ترین محموله باری. 10 تن به بالا را هم از بورس می خرند و دیگر نیازی به دلال نیست. در بورس دیگر کاملا شفاف است. یک سقف هم معین نموده ایم که بسته به شرکت های مختلف و شهر های مختلف تخصیص پیدا می نماید. فکر کنم بین 100 تا 300 تن. پس اینکه می گویند عرضه در بورس باعث افزایش قیمت شده، چه منطقی دارد: ببینید این ها کسانی هستند که از این کار و شفاف سازی آن ضربه خورده اند، بالاخره باید فضا را آلوده نمایند. مثل همان قضیه احتکار. شما بروید ببینید از زمان اولین عرضه به تاریخ 3/9 تا 14/4 قیمت ها چقدر بوده است؛ یعنی تا شروع قطعی برق. اینکه دیگر کاملا قابل آنالیز است و به راحتی می توانید در سایت ببینید. با بورس کالا بسیاری منافع شان از دست رفت و این حرف ها را مطرح می نمایند.

بعضی هم اعتقاد دارند که کارخانجات اصلا می خواستند قیمت را بالا ببرند و قطعی برق یاری حال شان شد. درباره این مسئله چطور؟: اینکه دیگر یک حساب دو دو تا چهار تا است. عرضه سیمان در کشور به نسبت تقاضا بالاست؛ یعنی قاعدتا کارخانه ها سر قیمت با هم رقابت هم می نمایند. ما سال گذشته 88 میلیون تن ظرفیت فراوریی داشتیم و 62 میلیون تن کل فروش بوده. چطور می گردد با این شرایط قیمت را بالا برد؟ این ها فقط بحث های انحرافی برای بردن بحث به سمت بورس کالاست که بعضی از آن ضربه خوردند.

همان طور که جمارانی همان ابتدا هم گفت بحث ها کاملا روشن است و جای، اما و اگر ندارد. قطعی برق یکی از مهم ترین بخش های اقتصاد ایران، یعنی بخش عمرانی را زمین گیر نموده است. بخشی عظیم که نان خور بسیار دارد.