7 اثر تخریبی تورم بر زندگی جوانان طبقه پایین - مجله خبری

به گزارش مجله خبری، نتایج یک پژوهش مستقل نشان می دهد نوسان نرخ تورم و مزمن شدن آن در اقتصاد ایران، تاثیرات مخربی را بر زندگی روزمره جوانان می گذارد. این پژوهش با عنوان پیامد های تورم در زندگی روزمره جوانان طبقه پایین که توسط حسین افراسیابی، دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد و مریم بهارلویی، دانشجوی دکترا در همین دانشگاه صورت گرفته با استفاده از روش نمونه گیری از میان 30 نفر از جوانان در رده سنی 24 تا 30 سال صورت گرفته است.

اعتماد در ادامه نوشت: به گفته پژوهشگران، معیار ورود به مطالعه نیز تعلق جوانان به طبقه پایین در نظر گرفته شده است. این مطالعه پس از انجام مصاحبه و تحلیل پرسشنامه های مرتبط سعی نموده به موضوع تورم به عنوان پدیده ساختاری برای سطح کنش ها و نگرش ها نگاه کند و در نهایت عنوان می نماید که تورم باعث شکل گیری احساس ابهام و بی هنجاری در زندگی روزمره مصاحبه شوندگان شده است.

گزارش مرکز آمار ایران نشان می دهد که میزان تورم کلی کشور در خاتمه سال گذشته به 37.6درصد رسیده است. این درحالی است که نرخ تورم نقطه به نقطه، یعنی آبان 99 نسبت به آبان 98، به حدود 47 درصد افزایش پیدا نموده است. عدد بزرگی که ایران را در میان 5 کشور اول دارای بالاترین تورم ها در جهان قرار می دهد و نشانه هایی از بی ثباتی اقتصادی، نوسانات ارزی و ساختار بیمار اقتصاد ایران را به رخ می کشد.

اقتصاددانان معتقدند که افزایش نوسانات تورم موجب کاهش قدرت پیش بینی و بی اعتمادی نسبت به آینده می گردد. ویژگی مهم میزان تورم از سال 1384 به بعد، بی ثباتی و نوسانات بسیار زیاد آن نسبت به تورم با ثبات و هموار دوره قبلی است. تورم از جمله شاخص هایی است که برای افراد جامعه به طور مستقیم قابل لمس است و ارتباط مستقیمی با سطح رفاه مردم و فعالیت های فعالان اقتصادی دارد.

در واقع تورم چیزی بیشتر از مساله اقتصادی است که در ساختار های اجتماعی و سیاسی رخنه نموده و تقریبا بر همه پدیده های اجتماعی و اقتصادی تاثیرگذار است. این موضوع دستمایه اصلی پژوهش این دو جامعه شناس از دانشگاه یزد شده و آن ها در پژوهش خود عنوان نموده اند که تورم موجب شده تا 7 اثر ناگوار بر زندگی این جامعه نمونه باقی بماند. از نظر این پژوهشگران، تورم باعث بحران انگیزه، عطش پول، غلتیدن در ابهام و روزمرّگی، عادی پنداری، قناعت پیشگی و ناهنجاری های تعاملی و بزرگسالی زودرس شده است.

بحران انگیزه

براساس گفته های مشارکت نمایندگان از تجربه ذهنی خود، تورم های مکرر آن ها را با احساس ناامنی و بی ثباتی روبه رو و اندیشیدن به آینده را سخت می نماید. زندگی در چنین شرایطی، به شکل گیری آنومی روانی یا همان ذهنیت آنومیک دامن می زند.

شرایطی که هنجار معینی برای کار و فعالیت مبتنی بر برنامه در آن دیده نمی گردد و فرد به تدریج از نظر ذهنی می پذیرد که روی هیچ چیز نمی تواند حساب باز کند، هیچ چیز پیش بینی پذیر نیست و باید زندگی باری به هر جهت را پیش گرفت. چنین ذهنیتی، پیامد های مهمی در عرصه اجتماع و اقتصاد دارد.

نویسندگان این پژوهش به نقل از امیرعلی (28 ساله که روزانه 16 ساعت در دو شیفت کار می نماید) عنوان نموده اند: به نظر من هیچ راهی وجود نداره. اصلا نمیشه کاری کرد من دو سال پول جمع کردم رفتم خدمت سربازی و برگشتم که برم خارج از کشور. اینقدر تورم زیاد شده بود که انگار از غار اومده بودم بیرون. دیگه پولم به هیچ دردی نمی خورد. هر چی کار می کنم بازم هیچی نمی مونه بخوام یه پس اندازی کنم. هیچ جای مانوری نیست. اصلا انگیزه خشک شده تو نسل ما. امیدی وجود نداره هیچی هیچی. تورم همه آرزو های منو ازم گرفته هر چی داشتم رو از دست دادم. تورم واقعا منو نابود نموده.

عطش پول

نویسندگان این گزارش عنوان نموده اند که پول، پول و پول، تنها کلمه ای است که جوانان مدام طی مصاحبه ها بیان می کردند. تنها لغتی که به گونه ای گویا ملکه ذهن جوانان شده است و تنها هدف و خواسته آنان پیرامون آن دور می زند. تصور اینکه رسیدن به پول به معنای رسیدن به هر خواسته ای است.

به گفته آنها، در شرایط تورمی از یک سو پول به ارزش غالب تبدیل می گردد و ازسوی دیگر، دستیابی به آن به ویژه برای طبقه فقیر سخت می گردد. این شرایط بر اثر تعاملات بین طبقه ای تشدید می گردد. به نظر می رسد تجربه تورم برای طبقات بالاتر افزایش ظاهری ثروت است. در همین حال طبقه نوکیسه نیز سر بر می آورد.

روزمرّگی

مشارکت نمایندگان این پژوهش، شرایط زندگی خود را در ابهام و روزمرّگی درک می نمایند؛ ابهامی که ناشی از وجود نداشتن امکان برنامه ریزی و پیش بینی فردا شکل گرفته است؛ به همین دلیل تمرکز خود را بر برآورده کردن احتیاج های فوری و روزمره متمرکز می نمایند.

ارسلان (21 ساله، مجرد و فروشنده) می گوید: من قبلا می تونستم با دوستام مسافرت برم بیرون، بریم واسه خودم خرید کنم؛ اما الان اینقدر قدرت خریدم کم شده که دیگه فقط می تونم یه پول کرایه بدم و یه کمکی به خونه کنم. دیگه نمی تونم رو پولام حساب کنم و بتونم طبق حسابم خرج کنم؛ چون هیچی معلوم نیست پولایی که پس انداز کردم انگار که هیچی. خواستم گوشی بخرم جمع کردم چند برابر شد قیمت گوشی؛ نتونستم بخرم.

عادی پنداری

نویسندگان گزارش عنوان نموده اند: متولدان دهه هفتاد، با تجربه دست کم دو موج تورمی در انتهای دهه 80 و نیمه دهه 90، حساسیت خود را نسبت به تورم و گرانی از دست داده اند. این نسل، تورم و گرانی را امری عادی می پندارند که بخشی جدایی ناپذیر از جامعه آن ها شده است.

تولد در شرایط تورم و تجربه موج های متعدد گرانی موجب شده است آن را امری طبیعی بپندارند و با آن زندگی نمایند. جوانان با قرار دریافت در این شرایط دچار نوعی مسخ شدگی می شوند؛ بدین معنی که گویی این شرایط و گرانی عادی است و جز بی تفاوتی چاره ای وجود ندارد. آن ها سعی می نمایند با شرایط کنار بیایند و به آن عادت نمایند و بدون تعجب از نوسان قیمت ها، به زندگی در این شرایط ادامه دهند.

بزرگسالی زودرس

پژوهشگران همچنین عنوان نموده اند که افزایش قیمت ها و نوسانات پیش بینی ناپذیر در بعضی مواقع سبب سهیم شدن و مشارکت جوانان در مخارج خانواده ها شده است. جوانان ضمن رویارویی با زندگی شخصی خود، کوشش می نمایند بخشی از هزینه خانواده را تامین نمایند. شرایط برای جوانانی که والدین بیمار یا سالمند دارند، سختتر است. برای تحقق این مسوولیت به ناچار از خواسته های جوانی خود چشم پوشی می نمایند تا بتوانند باری از دوش والدین خود بردارند.

قناعت پیشگی

جوانان برای زندگی کردن در تورم از تمامی هزینه های غیرضروری صرف نظر می نمایند. جلوی ریخت و پاش ها و اسراف کردن ها گرفته شده است و افراد به اندازه احتیاج خرید می نمایند.

ناهنجاری تعاملی

براساس آنچه مشارکت نمایندگان از تجربه خود نقل کردند، حمایت های متقابل بین خانواده ها کاهش یافته و اعتماد و صمیمیت نیز میان افراد خانواده و اقوام و نزدیکان کمرنگ شده است. حتی روابط همسایگی نیز مانند گذشته نیست و بسیار محدودتر شده است. براساس آنچه مشارکت نمایندگان جوان این پژوهش اظهار کردند، والدین دیگر قادر نیستند مانند گذشته فرزندان خود را حمایت نمایند، صمیمیت و تبادل نظر های خانوادگی کمرنگ شده و رابطه زندگی با شادمانی و محبت را کاهش داده است و در مواقعی که خانواده ها دور هم باشند هم بحث و جدل اقتصادی بسیار غالب است.

نتیجه

پژوهشگران با توجه به یافته های این مطالعه می گویند: تورم، گرانی، رکود و ناپایداری اقتصادی، تاثیرات عمیق بر جنبه های فردی و فرهنگی نسل جوان دارد و می تواند بر ارزش های فرهنگی توسعه در نسل جوان تاثیر بگذارد. رهایی از فشار ها و مسائل ناگزیر تورم، ایجاب می نماید که سیاستگذاران و برنامه ریزان اقتصادی و سیاسی، برنامه ریزی مدونی در زمینه نظام های مراقبتی در شرایط بحران و ناپایداری اقتصادی فراهم نمایند.